Ἅγιος ΙΓΝΑΤΙΟΣ ὁ Νέος (+ 1971)

Καθηγητοῦ Ἀντωνίου Μάρκου

Γιά τόν «Νέον Παντελεήμονα» τῆς Ἐκκλησίας, τόν ἀσκητή καί ἡσυχαστή «ἐν μέσῳ τοῦ κόσμου» μακάριο Ἱερομόναχο Ἰγνάτιο Μπέτση ὁ λόγος. Τό ἑπόμενο ἔτος 2011 συμπληρώνονται 40 ἔτη ἀπό τήν ὁσιακή του κοίμηση καί πυκνώνουν οἱ φωνές – φωνές συνετές καί σοβαρές – γιά τήν «ἐπ’ ἐκκλησίαις» τιμή του ὡς Ἁγίου, «κατά τούς ἐσχάτους τούτους χρόνους τῆς ἀποστασίας».

Τό κείμενο πού ἀκολουθεῖ ἀποτελεῖ ἕνα πρῶτο σχεδίασμα τοῦ Βίου τοῦ μακαρίου καί οὐρανοπολίτου ἀνδρός, μία κατάθεση μαρτυρίας - διαπίστωση τῆς ἁγιότητός του, μία πενιχρή συμβολή στή διαδικασία διακηρύξεως της ἀπό τήν παρ’ ἡμῖν, τήν Γνησία Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, Ἐκκλησιαστική Ἀρχή. Θά ἀκολουθήσει δευτερολογία, μέ κείμενο βελτιωμένο καί ἐπηυξημένο.


Ἀπό τόν Οἰκουμενισμό στήν Γνησία Ὀρθοδοξία

Ὁ μακάριος Ἰγνάτιος ἦταν λόγιος, ἡσυχαστής καί ἀγωνιστής Κληρικός. Πειραϊκῆς καταγωγῆς, σπούδασε Ἰατρική, ἀλλά γοητευμένος ἀπό τήν ἰδέα τῆς «εἰς Χριστόν» ἀφιερώσεως καί τῆς Ἱερατικῆς διακονίας, χειροτονήθηκε Ἱερεύς στήν Ἀγγλία, στήν ἐκεῖ Ἀρχιεπισκοπή τοῦ Πατριαρχείου ΚΠόλεως, ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο Θυατείρων καί Μεγ. Βρεττανίας Ἀθηναγόρα. Τό περιβάλλον τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Θυατείρων ἦταν ἐξόχως οἰκουμενιστικό. Ἐπικρατοῦσε ἕνα κοσμικό - δυτικότροπο πνεῦμα, ἄσχετο πρός τό Ἁγιοπνευματικό περιεχόμενο τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὁ Ἐπίσκοπος τοῦ π. Ἰγνατίου Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηναγόρας Κοκκινάκης, ἦταν γνωστοῦ καί δεδηλωμένου οἰκουμενιστικοῦ φρονήματος καί ἡ ὁμολογία του κάθε ἄλλο παρά Ὀρθόδοξος. Ὁ π. Ἰγνάτιος ὅμως ἦταν ἕνας ὑγιής νούς, μία ψυχή ἀγαθῶν προθέσεων καί προαιρέσεων, ἀφιερωμένος στόν Θεό καί τήν Ἁγία Του Ἐκκλησία. Ἄρχισε νά μελετᾶ συστηματικά τό θέμα τοῦ Νεοημερολογιτισμοῦ - Οἰκουμενισμοῦ καί νά προσεύχεται πολύ, ζητῶντας τήν βοήθεια τοῦ Κυρίου τῆς Ἐκκλησίας. Γιά τοῦτο καί ὁ Νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς ψυχῆς του Χριστός, δέν ἐπέτρεψε νά χαθεῖ μέσα στή λύμη τῆς αἱρέσεως, ἀλλά ὁ Ἴδιος «ἐξήγαγε αὐτόν εἰς ἀναψυχήν».

Τό ἔτος 1956 ἦταν ἔτος θεοσημείας γιά τόν π. Ἰγνάτιο. Δέχθηκε τήν θαυμαστή ἐμφάνιση τοῦ Ἰδίου τοῦ Κυρίου, ὁ Ὁποῖος ὁδήγησε τά διαβήματά του στήν Μία καί Μοναδική Ἐκκλησία Του! Γιά τό γεγονός αὐτό ὁ μακάριος Πατήρ μιλοῦσε ἐλάχιστα (δέν ἔπρεπε ἄλλωστε νά ὁμιλεῖ καί νά τό ἀναφέρει, διότι κινδύνευε ἀφ’ ἑνός μέν νά παρεξηγηθεῖ ἀπό τούς κακόβουλους καί κακοπροαίρετους, ἀφ’ ἑτέρου δέ νά δώσει στόν πονηρό λαβή γιά λογισμούς ὑπερηφανείας). Τό ἀνέφερε ἐξομολογητικῶς στόν τότε Ἐπίσκοπο Πατρῶν Ἀνδρέα (ἔπειτα Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν, + 2005), ἀπό τόν ὁποῖο τό πληροφορήθηκε ὁ γράφων τό ἔτος 2000.

Ἡ θεοσημεία συνέβη στήν Ἀγγλία καί συνίστατο στήν ἐμφάνιση τοῦ Ἰδίου τοῦ Κυρίου, κατά τήν διάρκεια τῆς προετοιμασίας γιά τήν Θεία Λειτουργία. Κατά τήν Προσκομιδή, ἐμφανίστηκε ὁ Κύριος ὀφθαλμοφανῶς καί ἀπαντῶντας στούς λογισμούς καί τούς προβληματισμούς του, τοῦ ἔδειξε πού καί πῶς νά βρεῖ τήν Μία καί Γνησία Ἐκκλησία Του! Ὁ Ἴδιος τόν ἔστειλε στήν Ἱερά Μονή Παναγίας Κερατέας Ἀττικῆς καί στό ὠμοφόρειο τοῦ τότε Ἐπισκόπου Πατρῶν Ἀνδρέου!!!

Μετά τήν θεία αὐτή ἀποκάλυψη, ὁ π. Ἰγνάτιος «ὡς ἄλλη ἔλαφος ἐπιποθοῦσα ἐπί τάς πηγάς τῶν ὑδάτων», ἐγκατέλειψε τήν ἐξασφαλισμένη σταδιοδρομία του στίς τάξεις τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Θυατείρων, διέκοψε (ὄχι βίαια, ἀλλά μέ τήν εὐγένεια ψυχῆς πού τόν διέκρινε), τίς πνευματικές καί διοικητικές του σχέσεις μέ τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηναγόρα καί ἦρθε στήν Ἑλλάδα. Ὅταν συνάντησε στό Ἐπισκοπεῖο τοῦ ἁγ. Μοδέστου τόν Ἐπίσκοπο Ἀνδρέα καί ζήτησε νά ἐξομολογηθεῖ, ὁ Ἅγιος Πατρῶν κυριολεκτικῶς «δέν πίστευε στά αὐτιά του»! Δέχθηκε τήν ἐξομολόγησή του, ἀξιολόγησε τίς προθέσεις του, προσευχήθηκε καί ζήτησε καί ἀπό τόν ἴδιο νά προσευχηθεῖ. Εἰσήγαγε τό θέμα στήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί μέ ἀπόφασή Της τόν ἔκανε δεκτό στό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας κατά τά προβλεπόμενα ἀπό τό Ἱεροκανονικό Δίκαιο, «διά Μύρου, Ὁμολογίας Πίστεως καί Χειροθεσίας».

Εγωισμός - Αποφθέγματα

*Ο εγωισμός είναι ένα ζευγάρι ξυλοπόδαρα, που κάνουν τον άνθρωπο ψηλό, χωρίς να τον κάνουν μεγάλο [Μέγας Βασίλειος]

* Ο μεγαλύτερος κόλακας για τον καθένα μας είναι η δική μας φιλαυτία και το μόνο φάρμακο η ειλικρίνεια και η παρρησία των φίλων μας [Βάκων]

* Τους μεν κενούς ασκούς τους φουσκώνει ο άνεμος, τους δε ανόητους ανθρώπους η αλαζονεία (ή) Τα άδεια σακιά, ο αέρας τα φουσκώνει, τους ανόητους όμως ανθρώπους η έπαρση [Σωκράτης]

* Ο εγωισμός είναι ένα πάθος ολέθριο [Αριστοτέλης]

* Δυό φορές νικά, όποιος νικά τον εαυτό του [Παροιμία]

* Ο μακρολαίμης πετεινός, στη γειτονιά του κράζει, μα τα δικά του δε θωρεί κι άλλους καταδικάζει [Παροιμία]

* Ψηλά μη χτίζεις τη φωλιά, γιατί θα γείρ’ ο κλώνος και θα σου πάρουν τα πουλιά και θα σου μείνει ο πόνος [Παροιμία]

* Τ’ άδεια βαρέλια περισσότερο βροντούν [Παροιμία]

* Κάθε πουλί, με τη φωνή του χαίρεται [Παροιμία]

* Όσο πιο πολύ και πιο συχνά μιλάτε για τον εαυτό σας, τόσο περισσότερο πλησιάζετε το ψέμμα [Κινέζικη παροιμία]

* Όποιος έχει διδάσκαλο τον εαυτό του, έχει τρελό διδάσκαλο [Πεσταλότσι]

* Ο μεγαλύτερος εχθρός μας είναι ο εαυτός μας [Ντίκενς]

* Ο λόγος για τον οποίο πολλοί δεν αρέσουν στους άλλους, είναι ότι αρέσουν πολύ στον εαυτό τους [Άλκοττ]

* Περισσότερο ανυπόφορος κι απ’ αυτόν τον άνθρωπο που έχει πάντα άδικο, είναι εκείνος που νομίζει πως έχει πάντα δίκηο.

* Εγωισμός είναι το φοβερό εκείνο ελάττωμα που δεν συγχωρεί κανείς στους άλλους, και που ο καθένας έχει μέσα του [Hen. Beeche]

* Εγωιστής είναι εκείνος, που κάνει στον εαυτό του, ό,τι θα θέλαμε να έκανε σε μας.

* Και μολονότι όλοι φωνάζουν “κάτω ο εγωισμός”, κανείς στην ουσία δεν εννοεί τον δικό του εγωισμό [Σ. Μπάτλερ]

* Από όλους τους κόλακες ο εγωισμός είναι ο πιο μεγάλος!

* Όσο πιο άδειος είναι κανείς, τόσο περισσότερο γεμίζει και φουσκώνει από τον εαυτό του.

* Αν βρεις άνθρωπο που να έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, να είσαι βέβαιος πως αυτή είναι η μόνη μεγάλη ιδέα που πέρασε από το μυαλό του.

* Εκείνος που αξίζει να επαινείται από τους άλλους, ο ίδιος δεν επαινεί ποτέ τον εαυτό του.

* Θεέ μου, Κάνε με να βλέπω τον εαυτό μου, όχι με τα μάτια τα δικά μου, αλλά με τα μάτια των φίλων μου, για να τον διορθώνω, με τα μάτια των εχθρών μου, για να τον προστατεύω, με τα μάτια τα δικά Σου, τον οφθαλμό “ός τα πανθ’ ορά”, για να τον ανυψώσω.

* Όποιος δεν έχει πολύ μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, αξίζει πολύ περισσότερο απ’ όσο ο ίδιος πιστεύει.

* Όποιος μένει πολύ με τον εαυτό του, εξαχρειώνεται!

* Είναι καλό να θυμόμαστε ότι ολόκληρο το σύμπαν, με μια μηδαμινή εξαίρεση, αποτελείται από άλλους [John Andrew Holms]

* Δεν υπάρχει σοφία σ’ εκείνον που νομίζει ότι είναι σοφός [Leon Tolstoi]

* “Κάνεις κύκλους συνεχώς γύρω από τον εαυτό σου. Επόμενο είναι να ζαλιστείς και να πέσεις κάτω!” [Αλκυόνη Παπαδάκη]

* Όποιος είναι μεθυσμένος νομίζει ότι ο κόσμος γυρίζει γύρω απ’ τον εαυτό του [William Shakespeare]

* Εγωιστής: Κακόγουστο άτομο που ενδιαφέρεται περισσότερο για τον εαυτό του παρά για μένα [Ambrose Bierce (Αμερικανός συγγραφέας, 1842-1914)]

* Αυτός που υπηρετεί το Θεό αγνοεί τον εαυτό του κι αυτός που υπηρετεί τον εαυτό του αγνοεί το Θεό.

* Εγωιστής είναι αυτός που μας μιλάει συνέχεια για τον εαυτό του, όταν εμείς το μόνο που θέλουμε είναι να του μιλήσουμε για τον εαυτό μας!

* Εκεί που ξεριζώνεται ο Θεός, λατρεύεται το Εγώ.

* Εκείνος που ζει για τον εαυτό του, δεν άρχισε ακόμα να ζει.

* Κύριε, μην αφήσεις ποτέ ν’ αντιληφθώ κάποιες αρετές που έτυχε να έχω. [Πωλ Κλωντέλ]

* Μίλησε σε κάποιον για τον εαυτό του και θα δεις ότι θα σε ακούει για πολλές ώρες [Ντισραέλι]

* Ο άνθρωπος είναι σαν το αριθμητικό κλάσμα, όπου αριθμητής είναι ο αληθινός εαυτός του και παρανομαστής η εικόνα που έχει για τον εαυτό του. Όσο μεγαλώνει ο παρανομαστής, τόσο μικραίνει η αξία του κλάσματος. Κι όσο ο παρανομαστής τείνει προς το άπειρο, τόσο το κλάσμα τείνει προς το μηδέν.

* Ο εγωιστής υπερηφανεύεται που έμαθε πολλά, ο σοφός λυπάται που δεν έμαθε περισσότερα [Φρ. Λα Ροσφουκώ]

* Οι άνθρωποι που έχουν κάποια αξία, δεν καυχιώνται ποτέ για την αξία τους.

* Οι χειρότεροι εγωιστές είναι οι ταπεινολόγοι [Ισίδωρος Πηλουσιώτης]

* Όποιος προσπαθεί να φανεί ‘κάποιος’, διαβεβαιώνει τους άλλους πως είναι ασήμαντος.

* Προτιμώ τα λάθη που με κάνουν ταπεινό, παρά τις επιτυχίες που μου υποθάλπουν τον εγωισμό.

* Το ‘εγώ’ είναι μισητό. Αλλά φυσικά το… ‘εγώ’ των άλλων [Πωλ Βολερώ]

* Το να μιλάς εναντίον των άλλων συχνά είναι ένας τρόπος να μιλάς υπέρ του εαυτού σου, χωρίς να μιλάς για τον εαυτό σου

* Ο εγωισμός είναι μια ανωμαλία της πνευματικής όρασης που διορθώνεται με δυνατά γυαλιά αυτοκριτικής [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Βγάλε τα γυαλιά του εγωισμού σου για να δεις πως ο κάθε άνθρωπος είναι ανώτερος από σένα σε κάτι. [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Αποδίδουμε στην τύχη τις αποτυχίες, που δυσαρεστούν τον εγωισμό μας, αλλά ποτέ δεν αποδίδουμε στην τύχη τις επιτυχίες μας… [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Ποια είναι η ψυχή του αλτρουϊσμού; ρώτησε η αγάπη τον εαυτό της με φιλαρέσκεια. Κι εκείνος της αποκρίθηκε χαμηλόφωνα: ο ατομισμός [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Και την πιο εγωιστική μας πράξη, όταν τη διηγούμαστε στους άλλους, της δίνουμε ένα ποσοστό αλτρουϊσμού [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Οι άλλοι άνθρωποι υπάρχουν για να υλοποιούμε τις επιθυμίες μας, τις όποιες επιθυμίες μας. Ακόμα και εκείνη της αγάπης. [Διαμαντή Φλωράκη, Ο εχθρός, Αθήνα 1989, σελ. 60 παρ.4]

* Δυστυχώς ο μοναδικός νόμος που διέπει τα όντα: Αληθινό, σωστό, καλό είναι ό,τι υπηρετεί την ανάγκη μου για ευτυχία, κατάκτηση, αιωνιότητα. Δηλαδή, ουσιαστικά, μόνο ο εαυτός μου. Ο άλλος άνθρωπος, το άλλο ον, είναι μέσο για τους σκοπούς μου ή εχθρός μου [Διαμαντή Φλωράκη, Ο εχθρός, Αθήνα 1989, σελ. 98 παρ.2]

* Αυτό τον θανατηφόρο ιό του εγωισμού, μόνο το γνήσιο θρησκευτικό βίωμα είναι σε θέση να τον εξουδετερώσει [Αναστασίου (Γιαννουλάτου), Παγκοσμιότητα και Ορθοδοξία, σελ. 262 αρχή]

* Η πανώλη της κοινωνίας είναι οι εγωιστές [Ραλφ Έμερσον]

* Όποιος προσπαθεί να φαίνεται κάτι, διαβεβαιώνει τον άλλον ότι είναι ασήμαντος [Ι.Λάβατερ]

* Η μετριοφροσύνη δεν είναι τίποτε άλλο, παρά μια ικανοποίηση να κρύβει κανείς τον εγωισμό του [Σίλλερ]

* Κανείς δεν απατάται από κανέναν άλλο τόσο, όσο από τον ίδιο τον εαυτό του [Γκρέβιλλ]

* Η αγάπη και ο εγωισμός μοιάζουν με τον ήλιο και το φεγγάρι. Όταν ανατέλλει το ένα, δύει το άλλο.

* Η πραγματική αξία ενός ανθρώπου κρίνεται κυρίως από το κατά πόσον έχει κατορθώσει να απελευθερωθεί από το εγώ του

* Εγωισμός δεν είναι να ζει κάποιος όπως θέλει, αλλά να ζητά από τους άλλους να ζήσουν όπως αυτός θέλει [Oscar Wilde]

* Μόνο οι ρηχοί άνθρωποι γνωρίζουν τον εαυτό τους [Oscar Wilde]

* Μια μέρα ο κυνικός φιλόσοφος Διογένης μπήκε στη σχολή του Πλάτωνος –την περίφημη “Ακαδημία”- και πατώντας με τα γυμνά και λασπωμένα του πόδια ένα πολύτιμο χαλί, που ήταν στρωμένο εκεί, φώναξε: -Πατώ την υπερηφάνεια του Πλάτωνος. –Ναι, του αποκρίθηκε ο μεγάλος φιλόσοφος, αλλά την πατάς με μια μεγαλύτερη υπερηφάνεια. “Η υπερηφάνεια κι ο εγωισμός είναι μια τόσο φοβερή αμαρτία, ώστε δε διστάζει να ντύνεται ακόμη και το φόρεμα της αντίστοιχης αρετής της: της ταπεινοφροσύνης. Οι χειρότεροι εγωισταί είναι οι ταπεινολόγοι” (Ισίδωρος Πηλουσιώτης) [Κωνσταντίνου Κούρκουλα, 500 πετράδια, Αθήναι χ.χ., Νο.442]

* Η φιλαυτία μεγεθύνει ή σμικρύνει στα μάτια μας τις καλές ιδιότητες των φίλων μας ανάλογα με την ικανοποίηση που μας προσφέρουν. Κρίνουμε την αξία τους από το πώς τα πάνε μαζί μας [Λα Ροσφουκώ, Αξιώματα ή Αφορισμοί, αρ.88]

* Ο εγωισμός είναι ένας διπλός φακός. Μεγαλώνει τον εαυτό μας και μικραίνει τους άλλους [Ντε Σταέλ Άννα]

* Οι εγωιστές μοιάζουν με τη συκιά. Τίποτε δεν φυτρώνει κάτω από τον ίσκιο της. Κι αν φυτρώσει κάτι, θα’ναι φιδόχορτο [Δ.Γρ. Καμπούρογλους]

* Όσο μεγαλύτερο είναι το εγώ μας, τόσο μικρότερη είναι η αξία μας

* Πόσες μεταμφιέσεις και πόσα ονόματα δεν παίρνει ο εγωισμός σ’ όλες τις τάξεις των ανθρώπων για να επιζήσει! [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Ο καθένας είναι για τον άλλον ένας καθρέφτης. Αν δεν τον καθρεφτίζει έτσι που να του αρέσει, τον σπάζει [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Με πόση επιτηδειότητα μεταμφιέζεται ο εγωισμός σε αξιοπρέπεια! [Ιάσων Ευαγγέλου]

* “Ομολογώντας ‘ήταν λάθος μου’, γκρεμίζεις, πέτρα – πέτρα, τη βλακεία του εγωισμού που αιχμαλωτίζει, απλώνεσαι σε πεδιάδα και μαζεύεις φως” [Μάρω Βαμβουνάκη, Οι παλιές αγάπες πάνε στον Παράδεισο, σελ. 162 παρ. τελ.]

* “Τούτος εδώ ο άνθρωπος, ακόμα κι όταν λέει ‘έκανα λάθος’, είναι κίβδηλος. Δεν λέει, ‘έκανα λάθος’ για να το πει, αλλά για να υπογραμμίσει, ‘δέστε πόσο ανοιχτός και ανώτερος είμαι, παραδέχομαι ακόμη και τα λάθη μου! Θαυμάστε με!” [Μάρω Βαμβουνάκη, Οι παλιές αγάπες πάνε στον Παράδεισο, σελ. 163 παρ.1]

* “Παίρνεις τον εαυτό σου παραπολύ στα σοβαρά. Νομίζεις πως είσαι πάρα πολύ σημαντικός. Αυτό πρέπει ν’ αλλάξει! Φαντάζεσαι πως είσαι τόσο σημαντικός, ώστε θεωρείς υποχρέωσή σου να ενοχλείσαι με το καθετί και είσαι έτοιμος να φύγεις επειδή τα πράγματα δεν πάνε με τον τρόπο που θέλεις εσύ. Υποθέτω πως νομίζεις ότι αυτό δείχνει χαρακτήρα. Ανοησίες! Είσαι αδύναμος και φαντασμένος!” [Carlos Castaneda, Ταξίδι στο Ιξτλάν, σελ. 46 παρ.4]

* Δεν υπάρχει αληθινή ευτυχία μέσα στον εγωισμό [Γ. Σάνδη]

* Ο εγωισμός είναι ο θάνατος της συναναστροφής [Λούθηρος]

* Εγωπαθής: ο άνθρωπος που λατρεύει τους καθρέφτες, αλλά που δεν μπορεί να καταλάβει τι βλέπουν οι άλλοι σ’ αυτούς

* Είμεθα κάτι, αλλά δεν είμεθα το παν [Βλ. Πασκάλ]

* Η δυστυχία του κόσμου οφείλεται στα κακά αποτελέσματα του εγωισμού, που γεννά την απληστία, την σκληρότητα, την αδικία, την εκμετάλλευση των άλλων [Κρισναμούρτι]

* Η χριστιανική ευλάβεια εκμηδενίζει τον εγωισμό της καρδιάς. Η κοσμική ευγένεια τον καλύπτει [Βλ. Πασκάλ]

* Μη λες τίποτε καλό για τον εαυτό σου, γιατί δε θα γίνεις πιστευτός. Μη λες όμως και τίποτα κακό, γιατί αμέσως όλοι θα το πιστέψουν [J. Roux]

* Ο άνθρωπος ποτέ δεν ξεπέφτει τόσο χαμηλά, όσο όταν δεν βλέπει τίποτα καλύτερο από τον εαυτό του [Θεοδ. Πάρκερ]

* Ο εγωισμός είναι η πιο μεγάλη κατάρα, που δέρνει ανέκαθεν την ανθρωπότητα [Γλάδστων]

* Ο εγωιστής, με το να μην αγαπά παρά μόνο τον εαυτό του, δεν αγαπιέται από κανέναν. Είναι συνεπώς ένας ηθικός αυτόχειρας [Gaston]

* Σπάνια προοδεύουν οι άνθρωποι που δεν έχουν άλλο υπόδειγμα από τον εαυτό τους [Ερν. Στερν]

* Ο αλτρουιστής δίνει τον εαυτό του σ’ όλο τον κόσμο, ο εγωιστής συγκεντρώνει όλο τον κόσμο στον εαυτό του

* Ο διάσημος μουσικοσυνθέτης Γκουνώ έλεγε κάποτε: Όταν ήμουν νέος, συνήθιζα να λέγω: “Εγώ”. Όταν πέρασαν λίγα χρόνια, έλεγα: “Εγώ κι ο Μότσαρτ”. Όταν ωρίμασα ως άνδρας, έλεγα: “Ο Μότσαρτ κι εγώ”. Τώρα, όπως όλοι ξέρουν, δεν λέγω παρά μονάχα: “Ο Μότσαρτ…”

* Οι ίδιες μας οι σκέψεις και τα διανοήματά μας αρχίζουν να μπερδεύονται, όταν το εγώ μας αρχίζει να τις θαυμάζει

* Βούλιαζε στη θάλασσα και από την ακτή ο φίλος του φώναζε: “Δός μου το χέρι σου”. Εκείνος όμως δεν ανταποκρινόταν. Δεν άπλωνε το χέρι του και βυθιζόταν όλο και πιο πολύ στο θάνατο. Χρειάστηκε να του φωνάξει: “Πάρε το χέρι μου”, για να δεήσει να κινήσει κι εκείνος το δικό του. Δεν ήξερε το “δίδω”. Μονάχα το “πάρε” γνώριζε. Και παρ’ ολίγο να πνιγεί.

* Ανήρ άφρων επικροτεί και επιχαίρει εαυτώ (Ο ανότητος επιδοκιμάζει τον εαυτό του και τον καμαρώνει)

* Κατηγορούσαν κάποτε μπροστά στον διάσημο Άγγλο φιλόσοφο Τζων Ράσσελ (1795-1878) κάποιον ορθολογιστή ως άθεο. Κι ο Ράσσελ απάντησε: -Αυτό είναι ψέμμα. Δεν πρόκειται καθόλου για άθεο. Κανείς στον κόσμο δεν είναι πραγματικά άθεος. Ο άνθρωπος για τον οποίο μου μιλάτε, πιστεύει απόλυτα στην ύπαρξη ανώτερου Όντος, με τη διαφορά ότι αυτό το Ον είναι ο ίδιος ο εαυτός του. Εκεί που ξερριζώνεται ο Θεός, λατρεύεται το Εγώ [Κωνσταντίνου Κούρκουλα, 500 πετράδια, Αθήναι χ.χ., Νο.190]

* Ο άνθρωπος που αγαπάει τον εαυτό του απολαμβάνει το πλεονέκτημα ότι έχει πολύ λίγους ανταγωνιστές [Leon Tolstoi]

* Η φιλαυτία είναι ο μεγαλύτερος κολακευτής [Λα Ροσφουκώ, Αξιώματα ή Αφορισμοί, αρ.2]

* Με τον εγωισμό χάνεται από τον άνθρωπο κάθε άλλη αρετή, όπως τα μεγάλα ποτάμια μέσα στη θάλασσα [Ταμπανμάρ] ή [Λα Ροσφουκώ]

* Ορισμένοι νιώθουν τόσο πλήρεις που, όταν είναι ερωτευμένοι, καταφέρνουν με το ίδιο τους το πάθος πιο πολύ να’ναι απασχολημένοι παρά με την αγαπημένη τους [Λα Ροσφουκώ, Αξιώματα ή Αφορισμοί, αρ.500]

* Είναι μια αρρώστια ο εγωισμός. Προσβάλλει τον ψυχικό κόσμο. Και το σπουδαιότερο είναι πως δεν μπορεί να τη διακρίνει εκείνος που την έχει.

* Ο εγωισμός είναι η ρίζα όλων των παθών.

* Ο εγωισμός είναι μια μορφή μηδαμινότητας.

* Ο εγωισμός είναι μια ανωμαλία της πνευματικής όρασης που διορθώνεται με δυνατά γυαλιά συγκαταβατικότητας [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Υπάρχουν άνθρωποι που μόνο και μόνο επειδή βρίσκονται σ’ ένα μπαλκόνι, νομίζουν πως είναι “ψηλότεροι” απ’ τους ανθρώπους του δρόμου [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Δύο πράγματα δεν μπορεί να ιδεί κανείς μόνος του και άμεσα: το πρόσωπό του και τον εγωισμό του [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Το ποσόν του εγωισμού ενός ατόμου είναι αντιστρόφως ανάλογο προς την αξία του [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Όσο πιο ελάχιστοι λόγοι υπάρχουν να’ναι κανείς ερωτευμένος με τον εαυτό του, τόσο και περισσότερο είναι [Ιάσων Ευαγγέλου]

* Όποιος αφήνει όλες τις επιθυμίες, όποιος δεν έχει μήτε εγώ, μήτε δικό μου, Εκείνος φθάνει στην Μεγάλη Γαλήνη [Μπαγκάβατ - Γκίτα, β' κεφάλαιο Σανχυα]

* Τούτ’ εστί το ζήν, μη σεαυτώ ζην μόνω (Ζωή είναι να μη ζεις μόνο για τον εαυτό σου) [Μένανδρος, Γν.μον.585]

* Πάντων αμαρτημάτων διά την σφόδραν εαυτού φιλίαν αίτιον εκάστω γίγνεται εκάστοτε (Η μεγάλη αγάπη για τον εαυτό του, είναι σε κάθε περίπτωση η αιτία για όλα τα σφάλματα που κάνει κάθε άνθρωπος) [Πλάτωνας, Νόμοι 731-Ε]

* Για τον άνθρωπο που αγαπάει μόνο τον εαυτό του, το πιο αβάσταχτο είναι να μείνει με τον εαυτό του [Πασκάλ Μπ.]

* Δείξτε στον κόσμο τις αρετές σας και ο κόσμος θα μιλήσει για τα ελαττώματά σας [Μπεντνόβα Β.]

* Εκείνος που λέγει για τον εαυτό του ότι έχει μεγάλη αξία, δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να αποδεικνύει το ακριβώς αντίθετο [Στέφενσον. Από τα "Χρυσά Λόγια" του]

* Ένας άνθρωπος που αγαπά μόνο τον εαυτό του, είναι πιο δυστυχής και από εκείνον που δεν τον αγαπά κανείς [Φίσερ]

* Κάθε "εγώ" που λέγεις, αφαιρεί από την αξία σου.

* Κανένας κόλακας δεν κολακεύει με τόση επιδεξιότητα, όσο ο εγωισμός [Λα Ροσφουκό]

* Μετριοφροσύνη είναι η ικανότητα να κρύβεις τον εγωισμό σου

* Μονάχα οι τρελοί παίρνουν τον εαυτό τους σοβαρά [Μπιρμπόουμ Μαξ]

* Ο εγωισμός είναι ένα μπαλόνι γεμάτο αέρα. Αν το τρυπήσεις, από μέσα του θα ξεπηδάνε θύελλες [Άγνωστος]

* Όποιος ψηλά - ψηλά πετά, στον ουρανό να φτάσει, στο χαμηλότερο δεντρί, είπε ο Θεός να κάτσει [Παροιμία]

* Όσο περισσότερο ο άνθρωπος αγαπάει τον εαυτό του, τόσο περισσότερο γίνεται εξαρτημένος από την γνώμη των γύρω ανθρώπων [Μάρκος Αυρήλιος]

Ναι, θα σε ελεήσω, απαντά ο Θεός ( Γέροντος Εφραίμ, Προηγουμένου της Ιεράς Μονής Φιλόθεου. )

Σήμερα θα μιλήσουμε για την μεγάλη πνευματική ασθένεια που λέγεται εγωισμός.

Ο εγωισμός είναι ένα παράλογο πάθος που μαστίζει κυριολεκτικά όλο το ανθρώπινο γένος· όλοι οι άνθρωποι πάσχουμε από αυτή τη μεγάλη ασθένεια. Τον εγωιστή άνθρωπο ο εγωισμός τον ρεζιλεύει και τον θεατρίζει. Αυτόν τον εγωισμό καλούμεθα από το Θεό να αγωνιστούμε, να τον καταπολεμήσουμε, για να απαλλαγούμε απ’ αυτόν.


Ο παλαιός άνθρωπος είναι η εμπαθής κατάσταση της ψυχής και στην κυριολεξία είναι εγωισμός.

Όλα τα πάθη, όλα τα αμαρτήματα, όλες οι πτώσεις, έχουν την αρχή τους, την αφετηρία τους στον εγωισμό. Μεγάλο κακό. Δεν αφήνει τον άνθρωπο ήσυχο· τον τυραννά νύχτα -μέρα. Όλοι γενικά οι άνθρωποι πάσχουν από αυτό το κακό, και περισσότερο από όλους εγώ ο αμαρτωλός.

Στον πρώτο καιρό που ήμουνα κοντά στον άγιο Γέροντά μου, όταν πρωτοπήγα κοντά του εκεί σ’ εκείνον τον απαράκλητο τόπο της ερήμου, εκεί κοντά σ’ αυτόν τον άνθρωπο, γνώρισα και είδα στην πράξη τον εγωισμό μου.
 
Όταν ήμουν στον κόσμο, οι άνθρωποι της Εκκλησίας με νόμιζαν ότι ήμουν ένα αγιασμένο παιδί. Εγώ αντιδρούσα σ’ αυτούς τους χαρακτηρισμούς, πλην όμως σιγά-σιγά οι έπαινοι μου κάνανε κακό. Και το κακό, αυτό το είδα στη πράξη, όταν έβαλα την κατά Θεόν αρχή να θεραπευθώ ψυχικά από όλα μου τα πάθη.

Όταν πρωτοπήγα στο Γέροντα Ιωσήφ, από την πρώτη μέρα αμέσως άρχισε την επίβλεψή του, άρχισε τη θεραπεία του. Και με μεταχειριζόταν αυστηρά· με ήλεγχε συνέχεια, με μάλωνε, και με κούραζε αρκετά, διότι ήμουν αδύνατος ψυχικά.

Είναι αλήθεια ότι, όταν μου έκανε τους ελέγχους, δηλαδή όταν έβαζε το φάρμακο πάνω στην πληγή μου, εγώ πονούσα. Ο εγωισμός μου κλωτσούσε μέσα μου και μου έλεγε· γιατί μόνο σε μένα ο Γέροντας εξασκεί αυτή την αυστηρή παιδεία, γιατί να με μαλώνει, γιατί και γιατί…; Εγώ με την ευχή του Γέροντά μου αντιδρούσα, αντέλεγα, άνοιγα μαζί του πόλεμο. Και πολλές φορές, μετά από έναν κραταιό αγώνα, πήγαινα μέσα στο κελάκι μου και έπαιρνα τον Εσταυρωμένο και έκλαιγα επάνω του και του έλεγα:

«Ιησού μου γλυκύτατε! Εσύ που ήσουν ο αναμάρτητος Θεός, υπέμεινες τόσα και τόσα κακά, τόση αντιλογία, τόσες ύβρεις και χλευασμούς από ένα τόσο μεγάλο πλήθος ανθρώπων που σε μισούσαν και είχαν μεγάλη κακία απέναντι σου. Και εσύ με ανεξικακία όλα αυτά τα υπέμεινες για τη δική μου αγάπη και σωτηρία. Και εγώ ένας αμαρτωλός άνθρωπος, ένας εμπαθής και ελεεινός να διαμαρτύρομαι και να λέω, γιατί μου βάζει ο Γέροντας το πικρό φάρμακο της σωτηρίας μου; Άξια αυτών που έπραξα απολαμβάνω. Επομένως δεν έχω ούτε μια δικαιολογία αλλά μόνο πρέπει να κάνω υπομονή να σηκώσω το Σταυρό τον οποίο μου χάρισε η αγαθότητά Σου προς σωτηρία μου».

Αυτά του έλεγα του Χριστού και πράγματι δεχόμουνα μεγάλη ανακούφιση. Μετά από ένα τέτοιο κλάμα ένοιωθα μια δύναμη μέσα στην καρδιά μου, στο να υπομείνω μέχρι τέλους, έως ότου να σταυρωθώ ψυχικά για να δεχθώ στη συνέχεια την ανάσταση της ψυχής μου.

Πολλά παραδείγματα αγίων ανθρώπων μας δίνουν πολύ κουράγιο για να σηκώσουμε και εμείς αυτόν το σταυρό, αυτή τη δυσκολία στην αντιμετώπιση του τρομερού εγωισμού.

Κακό πάθος, δύσκολο. Την καρδιά την έχει περιπλέξει πολύ δύσκολα. Γι’ αυτό ο μεγάλος Πατέρας της ερήμου, ο Ποιμήν, λέει, ότι, εκείνος που θέλει να ξεριζώνει τα πάθη του, πονάει και αιμορραγεί. Και πράγματι έτσι έχει η αλήθεια.
Όταν κάποιος μας ελέγξει, μας προσβάλει, αμέσως μέσα μας γίνεται ένα κλώτσημα, μια δυσκολία εσωτερική, μια στενοχώρια, ένας πνιγμός, μια πίεση που μας σπρώχνει να αντιμιλήσουμε, να ανταποδώσουμε, να θυμώσουμε σ’ αυτόν τον άνθρωπο που μας έκανε τον μεγάλο. Εκείνη την ώρα χρειάζεται σφίξιμο, χρειάζεται να καταπιούμε μέσα βαθειά στη ψυχή μας, το φαρμάκι αυτό του εγωισμού. Να πνίξουμε το θηρίο που έρχεται να βγει προς τα έξω για να μας ενοχοποιήσει. Και όταν στη συνέχεια, σε κάθε τέτοια περίπτωση, αντιμετωπίσουμε το κακό κατ’ αυτό τον τρόπο, πνίγοντας το θηρίο όταν πρόκειται να βγει προς τα έξω, με το πέρασμα του χρόνου, εσωτερικά θα ψοφήσει. Όταν ένα θηρίο το κλείσει κανείς μέσα σ’ ένα κλειστό χώρο και δεν το τροφοδοτεί, δεν του ρίχνει τροφή, κατά φυσική συνέπεια, μετά από ένα διάστημα χρόνου θα πεθάνει. Έτσι και με το θηρίο αυτό του εγωισμού, εάν δεν το τροφοδοτούμε με υποχωρήσεις, με τη χάρη του Θεού σιγά-σιγά θα εκλείψει.

Μια παρθένος πήγε στον Αββά Παμβώ και του λέγει: «Αββά, εγώ νηστεύω πολύ και τρώω ανά επτά ημέρες. Κάνω και διάφορες άλλες ασκήσεις. Έχω αποστηθίσει τη Πάλαια και Καινή Διαθήκη. Τί μου υπολείπεται ακόμη να πράξω, ώστε να φθάσω στην τελειότητα;»

Ο σοφός γέροντας της λέει:

-Παιδί μου, όταν κανείς σε βρίσει, σε χλευάσει, σου φαίνεται μέσα σου σαν να σε επαινεί;

-Όχι.

-Όταν σε επαινεί κάποιος, σου φαίνεται μέσα σου σαν να σε βρίζει;

-Όχι Αββά.

-Άντε παιδάκι μου πήγαινε, λέει, και τίποτα δεν έχεις κάνει μέχρι τώρα.

Ο Αββάς Ποιμήν είχε άλλους έξι αδελφούς. Ο μεγαλύτερος ήταν ο Αββάς Ανούβ. Και κάποτε όλοι μαζί πήγανε και κατοικήσανε σε ένα κελί, σε ένα παλιό ειδωλολατρικό ναό που έξω από αυτόν ήταν στημένο ένα άγαλμα, μία θεότητα. Και κάποια μέρα ο Αββάς Ανούβ, κατά παράδοξο τρόπο, πήγε και άρχισε να ρίχνει πέτρες στο άγαλμα και να το βρίζει. Την άλλη μέρα πήγε και το προσκυνούσε και του έλεγε πολλά επαινετικά λόγια.

Όταν είδαν τον Αββά να κάνει κάτι τέτοιο, οι αδελφοί τον ρώτησαν:

-Γέροντα μ’ αυτό που έκανες τί θέλεις να μας διδάξεις;

-Να, λέγει, όταν με είδατε που πήγα και το λιθοβολούσα και το έβριζα το είδωλο αυτό, μου απαντούσε;

-Όχι.

-Όταν την άλλη μέρα, είδατε να το προσκυνώ και να το επαινώ, είδατε πάλι να μου πει τίποτα;

-Όχι, Αββά.

-Ε, αν θέλετε κι εσείς να μείνουμε όλοι μαζί και να βιώσουμε με αγάπη, έτσι πρέπει να κάνουμε.

Να υπομένουμε ο ένας τον άλλο.

Ο εγωισμός είναι μια κληρονομιά που δεχθήκαμε από τους πρωτοπλάστους, από τον Αδάμ και την Εύα. Και οι πρωτόπλαστοι νικήθηκαν από το διάβολο, τον εωσφόρο. Εκείνος ξεκίνησε το θέμα.

Ο εωσφόρος είχε το πρώτο τάγμα των αγγέλων. Ήταν το πλησιέστερο προς τη δόξα του Θεού. Απολάμβανε την πρώτη χάρη. Δεχόταν τις πληροφορίες, τις αποκαλύψεις πιο μπροστά από τα άλλα 9 τάγματα. Για όλη αυτή τη δόξα του και τη χάρη του, σκέφτηκε πονηρά κατά του Θεού. Έλεγε στο λογισμό του: «Γιατί ο Θεός να είναι τόσο ψηλά; Γιατί να έχει αυτή τη δόξα; Γιατί να τον προσκυνούμε; Γιατί να του υποτάσσονται τα πάντα. Και εγώ δεν μπορώ να γίνω Θεός; Θ’ ανεβώ κι’ εγώ ψηλά και θα καθίσω δίπλα Του, θα γίνω και εγώ όμοιός Του. Και θα με προσκυνούν τα πάντα. Και θα έχω και εγώ την ιδία δόξα.

Όταν σκέφτηκε αυτά και τα πίστεψε, αμέσως ο Θεός τον απέρριψε από το πρόσωπό Του, τον πέταξε κάτω. Όλο το τάγμα χάθηκε στην άβυσσο. Έτσι και κάθε υπερήφανος και εγωιστής· αποβάλλεται από το Θεό.

Ο διάβολος, ο εωσφόρος, δεν αρκέστηκε στη δική του μόνο πτώση. Φθόνησε και τον άνθρωπο τον οποίον είχε πλάσει με ιδιαίτερο τρόπο ο Θεός και τον είχε κάνει βασιλέα μέσα στον παράδεισο, και σε όλη την κτίση. Σου λέει: «Γιατί αυτός να απολαμβάνει τέτοια ευτυχία; Όχι. Και αυτός πρέπει να προσβάλει το Θεό και αυτός δεν πρέπει να Του υποτάσσεται· και αυτός πρέπει να πλανηθεί. Τον πλησιάζει και του ψιθυρίζει τα ίδια πράγματα, με το να του πει· «γιατί ο Θεός να σου απαγορεύσει να φάς από αυτό τον καρπό· αυτό είναι πονηριά του Θεού, για να μη γίνεις κι εσύ Θεός, ώστε να γνωρίζεις το καλό και το κακό, το πονηρό και το αγαθό· φάε και θα δεις ότι θα γίνεις Θεός».

Τον άκουσε ο πρωτόπλαστος και στη συνέχεια έγινε το παραπάτημα· γνώρισε στην πράξη ότι έπρεπε να πειθαρχήσει στην εντολή του Θεού. Η υπερηφάνεια και ο εγωισμός έβγαλε τους πρωτοπλάστους από τον παράδεισο του Θεού. Κληρονομήσαμε και μείς σαν μια περιουσία τον εγωισμό αυτό και τώρα υποφέρουμε και αγωνιζόμαστε μέχρις αίματος για να απαλλαγούμε.

Ο μοναχισμός είναι το άμισθο ιατρείο· είναι η κλινική του Θεού, που έρχεται ο άνθρωπος για να γίνει καλά. Τον καλεί ο Θεός με κλήση αγία και τον φέρνει με την αγάπη του σ’ αυτό το ιατρείο.

Ο άνθρωπος ζητά τη θεραπεία του και φωνάζει: Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με.

-Ναι, θα σε ελεήσω, απαντά ο Θεός. Και αρχίζει ο ιατρός των ψυχών και των σωμάτων τη θεραπεία.


Μας στέλλει διάφορες θλίψεις, επιτρέπει πειρασμούς. Και όλα αυτά είναι τα φάρμακα, τα πικρά φάρμακα που θεραπεύουν τη ψυχή του ανθρώπου.

Βέβαια, κανείς δεν μπορεί να πει ότι στον καιρό της εγχειρήσεως ή της ιατρικής επεμβάσεως δεν πονά, δεν αγωνίζεται να ξεπεράσει το πόνο και τη θλίψη· ωστόσο όμως στο τέλος της θεραπείας γίνεται ψυχικώς καλά.

Όταν ο Γέροντας μου ήταν αρχάριος στην έρημο, ήταν στην υποταγή του γέροντα Εφραίμ, ενός απλού ανθρώπου. Ήταν ένα γεροντάκι ευλογημένο. Κάποτε ένας γείτονας μοναχός, δεν γνωρίζω τί είχε συμβεί, το έθλιβε το Γεροντάκι. Ο παππούς φώναζε διότι δεν μπορούσε να τα βγάλει πέρα. Διαμαρτυρόταν, έβγαζε φωνές, τσίριζε… Ο Γέροντας ο δικός μου, νέο παιδί, δυνατό που μπορούσε να τα βάλει με δέκα ανθρώπους, όταν άκουγε το Γέροντά του να φωνάζει έξω και ο άλλος να σηκώνει το ανάστημά του, μέσα του άρχιζε να βράζει ο θυμός και η οργή. Μόλις είδε τον κίνδυνο ότι αν βγει έξω δεν μπορούσε να προβλέψει τί θα συνέβαινε, σαν νέος που ήταν, αμέσως τρέχει στην εκκλησία, γονατίζει κι’ αρχίζει να φωνάζει: «Παναγία βοήθησε με». Και άρχισε να κλαίει· να κλαίει, και να παρακαλεί, ώστε να επέμβει η Παναγία να βοηθήσει μη τυχόν και σ’ αυτή την κατάσταση βγει έξω. Και αφού έκλαψε πολύ, και έχυσε πολλά δάκρυα, τότε είδε το θηρίο του εγωισμού και τού θυμού να μαλακώνει και να υποχωρεί. Όταν είδε ότι ήρθε σε μια κατάσταση που μπορούσε να βγει έξω και να μιλήσει με πραότητα και ηρεμία, βγήκε και απάλλαξε, βέβαια με ήρεμο τρόπο και με ευγένεια, τον γέροντα από το γείτονα. Και αυτό μας το έλεγε σαν παράδειγμα του πώς αντιμετωπίζεται ο εγωισμός στη πράξη.

Έρχεται και στον μοναχό ο πειρασμός και του ψιθυρίζει παραπλήσια πράγματα με εκείνα που ψιθύρισε στον Αδάμ. Αν ο Γέροντας τον μαλώνει ή του κόβει το θέλημα, διαμαρτύρεται μέσα ο εγωισμός και ψιθυρίζει στο μοναχό να αντιλογήσει, να φιλονικήσει, να στήσει το δικό του θέλημα· μ’ αυτό τον τρόπο δεν πρόκειται να θεραπευθεί ποτέ.

Ο μοναχός πρέπει να έχει συνεχώς την προσοχή για να αντιμετωπίζει την κάθε περίπτωση, τον κάθε πειρασμό με επιτυχία, ώστε με τη χάρη του Θεού να απαλλαγεί από τον παλαιό άνθρωπο. Στη θέση του παλαιού να μπεί ο νέος, ο κατά Χριστόν, ο άνθρωπος της απάθειας και της αναστάσεως.

Ο αγώνας δεν είναι μικρός, ούτε και σε λίγο χρόνο κατορθώνεται η νίκη και ο θρίαμβος κατά του εγωισμού. Μεγάλο θηρίο. Πολυκέφαλο.

Ο Όσιος Εφραίμ λέει: «Με λιοντάρι καταπιάστηκες; Πρόσεξε μη σου συντρίψει τα οστά.»

Αυτό το θηρίο είναι ο Ε γ ω ι σ μ ό ς. Σαν λιοντάρι παραφυλάει και μας επιτίθεται. Εμείς πρέπει να έχουμε στα χέρια μας το όπλο και το μαχαίρι της αντιρρήσεως κατά των λογισμών.

Οι τύραννοι των χριστιανών στους χρόνους των διωγμών προσπαθούσαν να παρασύρουν τους Μάρτυρες στο να αρνηθούν τη Θεότητα του Χριστού. Τους υπόσχονταν πολλά· πλούτη, δόξες τιμές. Οι Μάρτυρες όμως δεν υποχωρούσαν. Θριαμβευτικά ομολογούσαν τη πίστη στο Χριστό και στο τέλος δέχονταν το στεφάνι του μαρτυρίου, και έτσι ο Χριστός δοξαζόταν.

Και τώρα οι τύραννοι των παθών μας πιέζουν. Τα πάθη μας υπόσχονται, αν υποχωρήσουμε, απόλαυση και ικανοποίηση. Δεν πρέπει ο μοναχός να υποχωρεί σε μια τέτοια βία, αλλά να αντιστέκεται με όλη την ανδρεία της ψυχής και να περιμένει μετά από μια νόμιμη πάλη το στεφάνι του μαρτυρίου.

Οι Μάρτυρες μαρτύρησαν σε λίγο χρόνο. Πολλοί μάρτυρες σε λίγα λεπτά δεχθήκανε το στεφάνι. Ο μοναχός μαρτυρεί συνέχεια, σε όλη του τη ζωή. Όχι σε ένα τύραννο άλλα σε πολλούς. Κάθε πάθος και ένας τύραννος. Γι’ αυτό όχι λιγότερο θα στεφανωθούν οι μοναχοί που θα αντισταθούν στη βία των παθών και θα ομολογήσουν την καλή ομολογία της ασκήσεως, της μη υποχωρήσεως.

Μας σπρώχνει το πάθος της αντιλογίας. Εμείς πρέπει να βάλουμε εμπόδιο, φράγμα, να ανοίξουμε όρυγμα, να πέσει το άρμα της αντιλογίας μέσα μας.

Ο αγώνας πρέπει να είναι συνεχής. Να μην παρουσιάζουμε κενά· διότι τα κενά τα εκμεταλλεύεται ο διάβολος και σφηνώνει μέσα στα κενά και μας δημιουργεί κατάσταση επικίνδυνη. Η προσευχή πρέπει να είναι ακατάπαυστη. Η προσευχή είναι το όπλο μας. Και μόνο να προσεύχεται κανείς, ο διάβολος δεν τον πλησιάζει εύκολα.

Ας αγωνισθούμε εναντίον κυρίως αυτού του πάθους, διότι από εδώ ξεκινούν όλα. Και το κυρίως φάρμακο κατά του εγωισμού είναι η ταπείνωση. Ο Κύριος μας, μας είπε· «Μάθετε απ’ εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία και ευρήσεται ανάπαυσιν ταις ψυχαίς υμών». Η ταπείνωση και η πραότητα χαρίζουν μια πνευματική ανάπαυση στη ψυχή. Της χαρίζουν φως και βλέπει καθαρότερα τα πράγματα.

Ο Αββάς Ισαάκ ο Σύρος, την ταπείνωση την αποκαλεί «Θεοΰφαντον στολήν». Την ταπείνωση, λέγει, φόρεσε ο Υιός και Λόγος του Θεού και μπόρεσε και κατήλθε εκ των ουρανών, και μπόρεσε η γη να τον δεχθεί χωρίς να καταφλεχθεί.

Η ταπεινοφροσύνη στολίζει τον άνθρωπο. Ο ταπεινός άνθρωπος όπου και αν σταθεί, όπου και αν βρεθεί, σκορπάει μια κατά κάποιο τρόπο μυστηριώδη χάρη και γίνεται αγαπητός και προσφιλής. Την ταπείνωση οι δαίμονες την τρέμουν, όπως ακριβώς συνέβη και με έναν υποτακτικό.

Ένας χριστιανός είχε μια κόρη δαιμονισμένη και την πήγε σε πολλούς γιατρούς αλλά δεν βρήκε τη θεραπεία της. Αυτός ο χριστιανός είχε ένα φίλο, πνευματικό άνθρωπο, ο οποίος είχε σχέση με τους μοναχούς, και λέγοντάς του το παράπονο, τον πόνο του για το κορίτσι του, του λέει εκείνος· «Το παιδί σου θα βρει θεραπεία μόνον όταν καλέσεις ένα μοναχό, υποτακτικό, και έλθει στο σπίτι σου και κάνει μια ευχούλα, θα δεις αμέσως το παιδί σου θα γίνει καλά.

-Και που θα τον βρω εγώ αυτόν τον μοναχό;

-Να! Κάτω στην αγορά κατεβαίνουν, λέει, από την έρημο νεώτεροι υποτακτικοί μοναχοί και πωλούν διάφορα εργόχειρα. Σ’ ένα τέτοιο μοναχό πες του· «Έλα στο σπίτι να σου πληρώσω τα εργόχειρα, διότι τώρα επάνω μου δεν έχω χρήματα». Και πες του να σου κάνει μια ευχή και θα δεις ότι το παιδί σου θα γίνει καλά.

Αυτός αμέσως το πρωί κατεβαίνει στην αγορά, βλέπει ένα νέο μοναχό να πουλά διάφορα, εκεί, εργόχειρα.

Του λέει: Πάτερ, πόσο τα δίνεις αυτά;

-Τόσο. Είπε ο μοναχός.

-Μπορείς να έλθεις μέχρι το σπίτι να σε πληρώσω, γιατί επάνω μου δεν έχω χρήματα;

-Έρχομαι, λέει.

Και αφού προχωρούσαν προς το σπίτι και πλησίαζαν, ο διάβολος μυρίστηκε το πράγμα, ότι ήρθε η ώρα του να πάρει το εξιτήριο του και να φύγει από τον άνθρωπο, ετοιμάστηκε και αυτός. Και μπαίνοντας ο μοναχός μέσα στο σπίτι, τον συναντά η κόρη και σηκώνει το χέρι και του δίνει ένα ράπισμα, του μονάχου. Αυτός, ο μοναχός, γύρισε και την άλλη πλευρά του προσώπου και του δίνει και απ’ εκεί ένα ράπισμα, και αμέσως η κόρη έπεσε κάτω κι’ έβγαζε αφρούς. Και στο τέλος, φεύγοντας το δαιμόνιο είπε, ότι η εντολή του Χριστού με βγάζει και με διώχνει. Και αμέσως το παιδί έγινε καλά.

Ο υποτακτικός αυτός, από την πράξη αυτή φαίνεται ότι ήταν ένας προοδευμένος, ένας πετυχημένος μοναχός ο οποίος θα είχε εξασκηθεί στην παιδία και τη θεραπεία της ψυχής του.

Στην προσευχή μας πάντοτε να παρακαλούμε και να δεόμεθα του Θεού να μας απαλλάσσει απ’ αυτό το θηρίο, τον εγωισμό, και να μας χαρίζει την αγία ταπείνωση της ψυχής . 

Γέροντος Εφραίμ, Προηγουμένου της Ιεράς Μονής Φιλόθεου.

Γ.Εφραίμ Φιλοθεϊτης: Τον εγωϊστή άνθρωπο ο εγωϊσμός τον ρεζιλεύει και τον θεατρίζει...

• Από  artoklasia.blogspot.gr

Ναι, θα σε ελεήσω, απαντά ο Θεός (Γέροντος Εφραίμ, Προηγουμένου της Ιεράς Μονής Φιλόθεου)
Σήμερα θα μιλήσουμε για την μεγάλη πνευματική ασθένεια που λέγεται εγωισμός.

Ο εγωισμός είναι ένα παράλογο πάθος που μαστίζει κυριολεκτικά όλο το ανθρώπινο γένος· όλοι οι άνθρωποι πάσχουμε από αυτή τη μεγάλη ασθένεια. Τον εγωιστή άνθρωπο ο εγωισμός τον ρεζιλεύει και τον θεατρίζει. Αυτόν τον εγωισμό καλούμεθα από το Θεό να
αγωνιστούμε, να τον καταπολεμήσουμε, για να απαλλαγούμε απ’ αυτόν.
Ο παλαιός άνθρωπος είναι η εμπαθής κατάσταση της ψυχής και στην κυριολεξία είναι εγωισμός.
Όλα τα πάθη, όλα τα αμαρτήματα, όλες οι πτώσεις, έχουν την αρχή τους, την αφετηρία τους στον εγωισμό. Μεγάλο κακό. Δεν αφήνει τον άνθρωπο ήσυχο· τον τυραννά νύχτα -μέρα. Όλοι γενικά οι άνθρωποι πάσχουν από αυτό το κακό, και περισσότερο από όλους εγώ ο αμαρτωλός.
Στον πρώτο καιρό που ήμουνα κοντά στον άγιο Γέροντά μου, όταν πρωτοπήγα κοντά του εκεί σ’ εκείνον τον απαράκλητο τόπο της ερήμου, εκεί κοντά σ’ αυτόν τον άνθρωπο, γνώρισα και είδα στην πράξη τον εγωισμό μου.
Όταν ήμουν στον κόσμο, οι άνθρωποι της Εκκλησίας με νόμιζαν ότι ήμουν ένα αγιασμένο παιδί. Εγώ αντιδρούσα σ’ αυτούς τους χαρακτηρισμούς, πλην όμως σιγά-σιγά οι έπαινοι μου κάνανε κακό. Και το κακό, αυτό το είδα στη πράξη, όταν έβαλα την κατά Θεόν αρχή να θεραπευθώ ψυχικά από όλα μου τα πάθη.
Όταν πρωτοπήγα στο Γέροντα Ιωσήφ, από την πρώτη μέρα αμέσως άρχισε την επίβλεψή του, άρχισε τη θεραπεία του. Και με μεταχειριζόταν αυστηρά· με ήλεγχε συνέχεια, με μάλωνε, και με κούραζε αρκετά, διότι ήμουν αδύνατος ψυχικά.
Είναι αλήθεια ότι, όταν μου έκανε τους ελέγχους, δηλαδή όταν έβαζε το φάρμακο πάνω στην πληγή μου, εγώ πονούσα. Ο εγωισμός μου κλωτσούσε μέσα μου και μου έλεγε· γιατί μόνο σε μένα ο Γέροντας εξασκεί αυτή την αυστηρή παιδεία, γιατί να με μαλώνει, γιατί και γιατί…; Εγώ με την ευχή του Γέροντά μου αντιδρούσα, αντέλεγα, άνοιγα μαζί του πόλεμο. Και πολλές φορές, μετά από έναν κραταιό αγώνα, πήγαινα μέσα στο κελάκι μου και έπαιρνα τον Εσταυρωμένο και έκλαιγα επάνω του και του έλεγα:
«Ιησού μου γλυκύτατε! Εσύ που ήσουν ο αναμάρτητος Θεός, υπέμεινες τόσα και τόσα κακά, τόση αντιλογία, τόσες ύβρεις και χλευασμούς από ένα τόσο μεγάλο πλήθος ανθρώπων που σε μισούσαν και είχαν μεγάλη κακία απέναντι σου. Και εσύ με ανεξικακία όλα αυτά τα υπέμεινες για τη δική μου αγάπη και σωτηρία. Και εγώ ένας αμαρτωλός άνθρωπος, ένας εμπαθής και ελεεινός να διαμαρτύρομαι και να λέω, γιατί μου βάζει ο Γέροντας το πικρό φάρμακο της σωτηρίας μου; Άξια αυτών που έπραξα απολαμβάνω. Επομένως δεν έχω ούτε μια δικαιολογία αλλά μόνο πρέπει να κάνω υπομονή να σηκώσω το Σταυρό τον οποίο μου χάρισε η αγαθότητά Σου προς σωτηρία μου».
Αυτά του έλεγα του Χριστού και πράγματι δεχόμουνα μεγάλη ανακούφιση. Μετά από ένα τέτοιο κλάμα ένοιωθα μια δύναμη μέσα στην καρδιά μου, στο να υπομείνω μέχρι τέλους, έως ότου να σταυρωθώ ψυχικά για να δεχθώ στη συνέχεια την ανάσταση της ψυχής μου.
Πολλά παραδείγματα αγίων ανθρώπων μας δίνουν πολύ κουράγιο για να σηκώσουμε και εμείς αυτόν το σταυρό, αυτή τη δυσκολία στην αντιμετώπιση του τρομερού εγωισμού.
Κακό πάθος, δύσκολο. Την καρδιά την έχει περιπλέξει πολύ δύσκολα. Γι’ αυτό ο μεγάλος Πατέρας της ερήμου, ο Ποιμήν, λέει, ότι, εκείνος που θέλει να ξεριζώνει τα πάθη του, πονάει και αιμορραγεί. Και πράγματι έτσι έχει η αλήθεια.
Όταν κάποιος μας ελέγξει, μας προσβάλει, αμέσως μέσα μας γίνεται ένα κλώτσημα, μια δυσκολία εσωτερική, μια στενοχώρια, ένας πνιγμός, μια πίεση που μας σπρώχνει να αντιμιλήσουμε, να ανταποδώσουμε, να θυμώσουμε σ’ αυτόν τον άνθρωπο που μας έκανε τον μεγάλο. Εκείνη την ώρα χρειάζεται σφίξιμο, χρειάζεται να καταπιούμε μέσα βαθειά στη ψυχή μας, το φαρμάκι αυτό του εγωισμού. Να πνίξουμε το θηρίο που έρχεται να βγει προς τα έξω για να μας ενοχοποιήσει. Και όταν στη συνέχεια, σε κάθε τέτοια περίπτωση, αντιμετωπίσουμε το κακό κατ’ αυτό τον τρόπο, πνίγοντας το θηρίο όταν πρόκειται να βγει προς τα έξω, με το πέρασμα του χρόνου, εσωτερικά θα ψοφήσει. Όταν ένα θηρίο το κλείσει κανείς μέσα σ’ ένα κλειστό χώρο και δεν το τροφοδοτεί, δεν του ρίχνει τροφή, κατά φυσική συνέπεια, μετά από ένα διάστημα χρόνου θα πεθάνει. Έτσι και με το θηρίο αυτό του εγωισμού, εάν δεν το τροφοδοτούμε με υποχωρήσεις, με τη χάρη του Θεού σιγά-σιγά θα εκλείψει.
Μια παρθένος πήγε στον Αββά Παμβώ και του λέγει: «Αββά, εγώ νηστεύω πολύ και τρώω ανά επτά ημέρες. Κάνω και διάφορες άλλες ασκήσεις. Έχω αποστηθίσει τη Πάλαια και Καινή Διαθήκη. Τί μου υπολείπεται ακόμη να πράξω, ώστε να φθάσω στην τελειότητα;»
Ο σοφός γέροντας της λέει:
-Παιδί μου, όταν κανείς σε βρίσει, σε χλευάσει, σου φαίνεται μέσα σου σαν να σε επαινεί;
-Όχι.
-Όταν σε επαινεί κάποιος, σου φαίνεται μέσα σου σαν να σε βρίζει;
-Όχι Αββά.
-Άντε παιδάκι μου πήγαινε, λέει, και τίποτα δεν έχεις κάνει μέχρι τώρα.
Ο Αββάς Ποιμήν είχε άλλους έξι αδελφούς. Ο μεγαλύτερος ήταν ο Αββάς Ανούβ. Και κάποτε όλοι μαζί πήγανε και κατοικήσανε σε ένα κελί, σε ένα παλιό ειδωλολατρικό ναό που έξω από αυτόν ήταν στημένο ένα άγαλμα, μία θεότητα. Και κάποια μέρα ο Αββάς Ανούβ, κατά παράδοξο τρόπο, πήγε και άρχισε να ρίχνει πέτρες στο άγαλμα και να το βρίζει. Την άλλη μέρα πήγε και το προσκυνούσε και του έλεγε πολλά επαινετικά λόγια.
Όταν είδαν τον Αββά να κάνει κάτι τέτοιο, οι αδελφοί τον ρώτησαν:
-Γέροντα μ’ αυτό που έκανες τί θέλεις να μας διδάξεις;
-Να, λέγει, όταν με είδατε που πήγα και το λιθοβολούσα και το έβριζα το είδωλο αυτό, μου απαντούσε;
-Όχι.
-Όταν την άλλη μέρα, είδατε να το προσκυνώ και να το επαινώ, είδατε πάλι να μου πει τίποτα;
-Όχι, Αββά.
-Ε, αν θέλετε κι εσείς να μείνουμε όλοι μαζί και να βιώσουμε με αγάπη, έτσι πρέπει να κάνουμε.
Να υπομένουμε ο ένας τον άλλο.
Ο εγωισμός είναι μια κληρονομιά που δεχθήκαμε από τους πρωτοπλάστους, από τον Αδάμ και την Εύα. Και οι πρωτόπλαστοι νικήθηκαν από το διάβολο, τον εωσφόρο. Εκείνος ξεκίνησε το θέμα.
Ο εωσφόρος είχε το πρώτο τάγμα των αγγέλων. Ήταν το πλησιέστερο προς τη δόξα του Θεού. Απολάμβανε την πρώτη χάρη. Δεχόταν τις πληροφορίες, τις αποκαλύψεις πιο μπροστά από τα άλλα 9 τάγματα. Για όλη αυτή τη δόξα του και τη χάρη του, σκέφτηκε πονηρά κατά του Θεού. Έλεγε στο λογισμό του: «Γιατί ο Θεός να είναι τόσο ψηλά; Γιατί να έχει αυτή τη δόξα; Γιατί να τον προσκυνούμε; Γιατί να του υποτάσσονται τα πάντα. Και εγώ δεν μπορώ να γίνω Θεός; Θ’ ανεβώ κι’ εγώ ψηλά και θα καθίσω δίπλα Του, θα γίνω και εγώ όμοιός Του. Και θα με προσκυνούν τα πάντα. Και θα έχω και εγώ την ιδία δόξα.
Όταν σκέφτηκε αυτά και τα πίστεψε, αμέσως ο Θεός τον απέρριψε από το πρόσωπό Του, τον πέταξε κάτω. Όλο το τάγμα χάθηκε στην άβυσσο. Έτσι και κάθε υπερήφανος και εγωιστής· αποβάλλεται από το Θεό.
Ο διάβολος, ο εωσφόρος, δεν αρκέστηκε στη δική του μόνο πτώση. Φθόνησε και τον άνθρωπο τον οποίον είχε πλάσει με ιδιαίτερο τρόπο ο Θεός και τον είχε κάνει βασιλέα μέσα στον παράδεισο, και σε όλη την κτίση. Σου λέει: «Γιατί αυτός να απολαμβάνει τέτοια ευτυχία; Όχι. Και αυτός πρέπει να προσβάλει το Θεό και αυτός δεν πρέπει να Του υποτάσσεται· και αυτός πρέπει να πλανηθεί. Τον πλησιάζει και του ψιθυρίζει τα ίδια πράγματα, με το να του πει· «γιατί ο Θεός να σου απαγορεύσει να φάς από αυτό τον καρπό· αυτό είναι πονηριά του Θεού, για να μη γίνεις κι εσύ Θεός, ώστε να γνωρίζεις το καλό και το κακό, το πονηρό και το αγαθό· φάε και θα δεις ότι θα γίνεις Θεός».
Τον άκουσε ο πρωτόπλαστος και στη συνέχεια έγινε το παραπάτημα· γνώρισε στην πράξη ότι έπρεπε να πειθαρχήσει στην εντολή του Θεού. Η υπερηφάνεια και ο εγωισμός έβγαλε τους πρωτοπλάστους από τον παράδεισο του Θεού. Κληρονομήσαμε και μείς σαν μια περιουσία τον εγωισμό αυτό και τώρα υποφέρουμε και αγωνιζόμαστε μέχρις αίματος για να απαλλαγούμε.
Ο μοναχισμός είναι το άμισθο ιατρείο· είναι η κλινική του Θεού, που έρχεται ο άνθρωπος για να γίνει καλά. Τον καλεί ο Θεός με κλήση αγία και τον φέρνει με την αγάπη του σ’ αυτό το ιατρείο.
Ο άνθρωπος ζητά τη θεραπεία του και φωνάζει: Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με.
- Ναι, θα σε ελεήσω, απαντά ο Θεός. Και αρχίζει ο ιατρός των ψυχών και των σωμάτων τη θεραπεία. anastasis1
Μας στέλλει διάφορες θλίψεις, επιτρέπει πειρασμούς. Και όλα αυτά είναι τα φάρμακα, τα πικρά φάρμακα που θεραπεύουν τη ψυχή του ανθρώπου.
Βέβαια, κανείς δεν μπορεί να πει ότι στον καιρό της εγχειρήσεως ή της ιατρικής επεμβάσεως δεν πονά, δεν αγωνίζεται να ξεπεράσει το πόνο και τη θλίψη· ωστόσο όμως στο τέλος της θεραπείας γίνεται ψυχικώς καλά.
Όταν ο Γέροντας μου ήταν αρχάριος στην έρημο, ήταν στην υποταγή του γέροντα Εφραίμ, ενός απλού ανθρώπου. Ήταν ένα γεροντάκι ευλογημένο. Κάποτε ένας γείτονας μοναχός, δεν γνωρίζω τί είχε συμβεί, το έθλιβε το Γεροντάκι. Ο παππούς φώναζε διότι δεν μπορούσε να τα βγάλει πέρα. Διαμαρτυρόταν, έβγαζε φωνές, τσίριζε… Ο Γέροντας ο δικός μου, νέο παιδί, δυνατό που μπορούσε να τα βάλει με δέκα ανθρώπους, όταν άκουγε το Γέροντά του να φωνάζει έξω και ο άλλος να σηκώνει το ανάστημά του, μέσα του άρχιζε να βράζει ο θυμός και η οργή. Μόλις είδε τον κίνδυνο ότι αν βγει έξω δεν μπορούσε να προβλέψει τί θα συνέβαινε, σαν νέος που ήταν, αμέσως τρέχει στην εκκλησία, γονατίζει κι’ αρχίζει να φωνάζει: «Παναγία βοήθησε με». Και άρχισε να κλαίει· να κλαίει, και να παρακαλεί, ώστε να επέμβει η Παναγία να βοηθήσει μη τυχόν και σ’ αυτή την κατάσταση βγει έξω. Και αφού έκλαψε πολύ, και έχυσε πολλά δάκρυα, τότε είδε το θηρίο του εγωισμού και τού θυμού να μαλακώνει και να υποχωρεί. Όταν είδε ότι ήρθε σε μια κατάσταση που μπορούσε να βγει έξω και να μιλήσει με πραότητα και ηρεμία, βγήκε και απάλλαξε, βέβαια με ήρεμο τρόπο και με ευγένεια, τον γέροντα από το γείτονα. Και αυτό μας το έλεγε σαν παράδειγμα του πώς αντιμετωπίζεται ο εγωισμός στη πράξη.
Έρχεται και στον μοναχό ο πειρασμός και του ψιθυρίζει παραπλήσια πράγματα με εκείνα που ψιθύρισε στον Αδάμ. Αν ο Γέροντας τον μαλώνει ή του κόβει το θέλημα, διαμαρτύρεται μέσα ο εγωισμός και ψιθυρίζει στο μοναχό να αντιλογήσει, να φιλονικήσει, να στήσει το δικό του θέλημα· μ’ αυτό τον τρόπο δεν πρόκειται να θεραπευθεί ποτέ.
Ο μοναχός πρέπει να έχει συνεχώς την προσοχή για να αντιμετωπίζει την κάθε περίπτωση, τον κάθε πειρασμό με επιτυχία, ώστε με τη χάρη του Θεού να απαλλαγεί από τον παλαιό άνθρωπο. Στη θέση του παλαιού να μπεί ο νέος, ο κατά Χριστόν, ο άνθρωπος της απάθειας και της αναστάσεως.
Ο αγώνας δεν είναι μικρός, ούτε και σε λίγο χρόνο κατορθώνεται η νίκη και ο θρίαμβος κατά του εγωισμού. Μεγάλο θηρίο. Πολυκέφαλο.
Ο Όσιος Εφραίμ λέει: «Με λιοντάρι καταπιάστηκες; Πρόσεξε μη σου συντρίψει τα οστά.»
Αυτό το θηρίο είναι ο Ε γ ω ι σ μ ό ς. Σαν λιοντάρι παραφυλάει και μας επιτίθεται. Εμείς πρέπει να έχουμε στα χέρια μας το όπλο και το μαχαίρι της αντιρρήσεως κατά των λογισμών.
Οι τύραννοι των χριστιανών στους χρόνους των διωγμών προσπαθούσαν να παρασύρουν τους Μάρτυρες στο να αρνηθούν τη Θεότητα του Χριστού. Τους υπόσχονταν πολλά· πλούτη, δόξες τιμές. Οι Μάρτυρες όμως δεν υποχωρούσαν. Θριαμβευτικά ομολογούσαν τη πίστη στο Χριστό και στο τέλος δέχονταν το στεφάνι του μαρτυρίου, και έτσι ο Χριστός δοξαζόταν.
Και τώρα οι τύραννοι των παθών μας πιέζουν. Τα πάθη μας υπόσχονται, αν υποχωρήσουμε, απόλαυση και ικανοποίηση. Δεν πρέπει ο μοναχός να υποχωρεί σε μια τέτοια βία, αλλά να αντιστέκεται με όλη την ανδρεία της ψυχής και να περιμένει μετά από μια νόμιμη πάλη το στεφάνι του μαρτυρίου.
Οι Μάρτυρες μαρτύρησαν σε λίγο χρόνο. Πολλοί μάρτυρες σε λίγα λεπτά δεχθήκανε το στεφάνι. Ο μοναχός μαρτυρεί συνέχεια, σε όλη του τη ζωή. Όχι σε ένα τύραννο άλλα σε πολλούς. Κάθε πάθος και ένας τύραννος. Γι’ αυτό όχι λιγότερο θα στεφανωθούν οι μοναχοί που θα αντισταθούν στη βία των παθών και θα ομολογήσουν την καλή ομολογία της ασκήσεως, της μη υποχωρήσεως.
Μας σπρώχνει το πάθος της αντιλογίας. Εμείς πρέπει να βάλουμε εμπόδιο, φράγμα, να ανοίξουμε όρυγμα, να πέσει το άρμα της αντιλογίας μέσα μας.
Ο αγώνας πρέπει να είναι συνεχής. Να μην παρουσιάζουμε κενά· διότι τα κενά τα εκμεταλλεύεται ο διάβολος και σφηνώνει μέσα στα κενά και μας δημιουργεί κατάσταση επικίνδυνη. Η προσευχή πρέπει να είναι ακατάπαυστη. Η προσευχή είναι το όπλο μας. Και μόνο να προσεύχεται κανείς, ο διάβολος δεν τον πλησιάζει εύκολα.
Ας αγωνισθούμε εναντίον κυρίως αυτού του πάθους, διότι από εδώ ξεκινούν όλα. Και το κυρίως φάρμακο κατά του εγωισμού είναι η ταπείνωση. Ο Κύριος μας, μας είπε· «Μάθετε απ’ εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία και ευρήσεται ανάπαυσιν ταις ψυχαίς υμών». Η ταπείνωση και η πραότητα χαρίζουν μια πνευματική ανάπαυση στη ψυχή. Της χαρίζουν φως και βλέπει καθαρότερα τα πράγματα.
Ο Αββάς Ισαάκ ο Σύρος, την ταπείνωση την αποκαλεί «Θεοΰφαντον στολήν». Την ταπείνωση, λέγει, φόρεσε ο Υιός και Λόγος του Θεού και μπόρεσε και κατήλθε εκ των ουρανών, και μπόρεσε η γη να τον δεχθεί χωρίς να καταφλεχθεί.
Η ταπεινοφροσύνη στολίζει τον άνθρωπο. Ο ταπεινός άνθρωπος όπου και αν σταθεί, όπου και αν βρεθεί, σκορπάει μια κατά κάποιο τρόπο μυστηριώδη χάρη και γίνεται αγαπητός και προσφιλής. Την ταπείνωση οι δαίμονες την τρέμουν, όπως ακριβώς συνέβη και με έναν υποτακτικό.
Ένας χριστιανός είχε μια κόρη δαιμονισμένη και την πήγε σε πολλούς γιατρούς αλλά δεν βρήκε τη θεραπεία της. Αυτός ο χριστιανός είχε ένα φίλο, πνευματικό άνθρωπο, ο οποίος είχε σχέση με τους μοναχούς, και λέγοντάς του το παράπονο, τον πόνο του για το κορίτσι του, του λέει εκείνος· «Το παιδί σου θα βρει θεραπεία μόνον όταν καλέσεις ένα μοναχό, υποτακτικό, και έλθει στο σπίτι σου και κάνει μια ευχούλα, θα δεις αμέσως το παιδί σου θα γίνει καλά.
-Και που θα τον βρω εγώ αυτόν τον μοναχό;
-Να! Κάτω στην αγορά κατεβαίνουν, λέει, από την έρημο νεώτεροι υποτακτικοί μοναχοί και πωλούν διάφορα εργόχειρα. Σ’ ένα τέτοιο μοναχό πες του· «Έλα στο σπίτι να σου πληρώσω τα εργόχειρα, διότι τώρα επάνω μου δεν έχω χρήματα». Και πες του να σου κάνει μια ευχή και θα δεις ότι το παιδί σου θα γίνει καλά.
Αυτός αμέσως το πρωί κατεβαίνει στην αγορά, βλέπει ένα νέο μοναχό να πουλά διάφορα, εκεί, εργόχειρα.
Του λέει: Πάτερ, πόσο τα δίνεις αυτά;
-Τόσο. Είπε ο μοναχός.
-Μπορείς να έλθεις μέχρι το σπίτι να σε πληρώσω, γιατί επάνω μου δεν έχω χρήματα;
-Έρχομαι, λέει.
Και αφού προχωρούσαν προς το σπίτι και πλησίαζαν, ο διάβολος μυρίστηκε το πράγμα, ότι ήρθε η ώρα του να πάρει το εξιτήριο του και να φύγει από τον άνθρωπο, ετοιμάστηκε και αυτός. Και μπαίνοντας ο μοναχός μέσα στο σπίτι, τον συναντά η κόρη και σηκώνει το χέρι και του δίνει ένα ράπισμα, του μονάχου. Αυτός, ο μοναχός, γύρισε και την άλλη πλευρά του προσώπου και του δίνει και απ’ εκεί ένα ράπισμα, και αμέσως η κόρη έπεσε κάτω κι’ έβγαζε αφρούς. Και στο τέλος, φεύγοντας το δαιμόνιο είπε, ότι η εντολή του Χριστού με βγάζει και με διώχνει. Και αμέσως το παιδί έγινε καλά.
Ο υποτακτικός αυτός, από την πράξη αυτή φαίνεται ότι ήταν ένας προοδευμένος, ένας πετυχημένος μοναχός ο οποίος θα είχε εξασκηθεί στην παιδία και τη θεραπεία της ψυχής του.
Στην προσευχή μας πάντοτε να παρακαλούμε και να δεόμεθα του Θεού να μας απαλλάσσει απ’ αυτό το θηρίο, τον εγωισμό, και να μας χαρίζει την αγία ταπείνωση της ψυχής .

Γέροντος Εφραίμ, Προηγουμένου της Ιεράς Μονής Φιλόθεου.

Επιστολή αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς σε ένα μορφωμένο νέο που αποκηρύσσει την πίστη…

Νέε μου, επίτρεψέ μου να σου διηγηθώ μία ιστορία. Δύο καλοί φίλοι χώρισαν και πήγαν

να ζήσουν σε δύο διαφορετικές 
και απομακρυσμένες πόλεις. Μετά από πολύ καιρό συναντήθηκαν πάλι. Ο ένας μιλούσε για τη μία πόλη ενώ ο άλλος για την άλλη. Όμως ο ένας από αυτούς δεν ήθελε με τίποτα να πιστέψει τον φίλο του αλλά άρχισε υπερήφανα να εκφέρει τη δική του γνώμη και για την άλλη πόλη, στην οποία δεν είχε πάει ποτέ.Τούτο, φυσικά, στενοχώρησε βαριά τον φίλο του, και αυτός σώπασε.

Αυτό είστε εσύ και οι γονείς σου. Εσύ ζούσες σε κάποια πόλη της Γνώσης ενώ εκείνοι στην πόλη της Καλοσύνης. Τώρα εσύ τους μιλάς για την εμπειρία σου από την πόλη της Γνώσης, ενώ εκείνοι σε ακούν και πιστεύουν τα λόγια σου. Όταν όμως εκείνοι μιλούν για την δική τους εμπειρία από την πόλη της Καλοσύνης, εσύ περιφρονητικά γελάς και τους αντιμετωπίζεις ως ψεύτες. Άραγε αυτό είναι το ήθος ενός επιστήμονα, να θεωρούμε τη δική μας εμπειρία ως αλήθεια, ενώ των άλλων ως ψέμα;

Η γνώση σου είναι καλή, αλλά η καλοσύνη είναι καλύτερη από τη γνώση. Οι γονείς σου έχουν αυτό το καλύτερο. Από ξένους μάθαινες τη γνώση, από τους γονείς μάθε τώρα την καλοσύνη. Φέρε σε συμφωνία την καλοσύνη και τη γνώση, αλλά με τρόπο που να εξουσιάζει η καλοσύνη τη γνώση και να τη χειραγωγεί.

Επάνω από κάθε τεχνική γνώση στέκεται η πιο σημαντική γνώση της επιστήμης του Χριστού, στην οποία η πιο υψηλή καλοσύνη λέγεται αγάπη, και η πιο υψηλή γνώση λέγεται σοφία. Όσο μεγαλύτερη είναι η κοσμική γνώση χωρίς αυτήν την άγια γνώση, τόσο μεγαλύτερη η ζημία. Και όσο μεγαλύτερος είναι ο κοσμικός πλούτος, χωρίς αυτόν τον ουράνιο πλούτο, τόσο πάλι μεγαλύτερη είναι η ζημιά. Αφού ο Χριστός είναι ο μόνος που μπορεί να προφυλάξει τον μεγάλο γνώστη από την κακή χρήση της γνώσης, τότε μπορεί και τον πολύ πλούσιο από την κακή χρήση του πλούτου. Θυμήσου εκείνον τον γνωστό επιστήμονα, που είπε: “Όλη η γνώση μου απέναντι στην αγνωσία μου είναι σαν μία χούφτα νερού απέναντι στον ωκεανό”. Να είσαι κι εσύ μετριόφρων…

Η ευχή, “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”

Διάλογος ενός υποτακτικού με τον γέροντά του, τον πατέρα :

- Πάτερ Εφραίμ, γέροντά μου, λέω την ευχή, «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», αλλά δεν καταλαβαίνω τίποτα.

- Δεν καταλαβαίνεις εσύ που τη λες την ευχή, αλλά καταλαβαίνει ο διάβολος, και καίγεται, και φεύγει. - Ε, καλά παιδί μου, θέλεις να δεις θαύμα, από την ευχή, απ’ την προσευχή;

- Και βεβαίως θέλω!

- Καλά, του λέει, θα προσευχηθώ στο Θεό να σου δείξει ένα θαύμα να καταλάβεις πόση δύναμη έχει η ευχή. Αυτό το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με» που στην οποίαν ευχή αναφέρονται όλα τα πατερικά μας βιβλία. Και ειδικότερα βέβαια η φιλοκαλία. Έκανε προσευχή ο γέροντας, έκανε νηστεία, τριήμερο νηστεία, μόνο με λίγο νερό.

- Έλα δω παιδί μου τώρα, του λέει, ύστερα από τις τρείς ημέρες, του έδωσε ένα καλάθι – ξέρετε τι ήταν τα καλάθια; – και - Πήγαινε να το γεμίσεις νερό.

- Γέροντα, λέει, με συγχωρείς. Τα μυαλά τα έχω. Το λογικό το έχω, πώς θα γεμίσει αυτό νερό; Γεμίζει το καλάθι νερό; Βρέχεται, ναι, αλλά να γεμίσει νερό;

- Καλά παιδί μου, του λέει, δεν ήθελες να δεις ένα θαύμα;

Λέει: - Μάλιστα.

- Ε, και να δεις τι δύναμη έχει η ευχή; Το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με» τι δύναμη έχει; Γιατί την παντοδυναμία της ευχής την παίρνει απ’ τον παντοδύναμο Θεό, διότι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είναι και σωτήρας του κόσμου, αλλά είναι και Θεός αληθινός, εκ Θεού αληθινού. Δε θέλεις να τη δεις;

- Πώς, πώς, πώς!

- Ε, κάνε αυτό που λέω, αλλά θα λες την ευχή, όλο την ευχή. Θα πάς και θάρθεις χωρίς να την διακόψεις καθόλου. Θα λες συνέχεια «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με».

- Νά ‘ναι ευλογημένο. Πάει λοιπόν στο δρόμο, περπατάει να πάει μέχρι την, εκεί που ήταν το νερό, - «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με». Και βάζει το καλάθι στη βρύση από κάτω. Το νερό γεμίζει το καλάθι! Και το καλάθι δεν τρέχει! Δεν βγάζει ούτε από τα πλάγια, ούτε από κάτω σταγόνα νερό. Συνέχεια όμως, δεν διακόπτει την ευχή και τη λέει. - «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με». Εννοείται βέβαια ότι ο γέροντας, ο Εφραίμ ο Κατουνακιώτης, στο κελάκι του προσηύχετο για να δείξει ο Θεός θαύμα στον παραγιό του. Το γέμισε το καλάθι. Μόλις το είδε, τρέχει λοιπόν, να το δείξει στον γέροντά του. Να του πει δηλαδή ότι «Γέροντα, το καλάθι γέμισε νερό, και δεν τρέχει». Στον δρόμο λοιπόν πηγαίνοντας αυτά τα πενήντα μέτρα, φανερώνεται ο διάβολος, αλλά με ανθρώπινη μορφή. Σαν καλόγερος. Του λέει: - Καλόγερε, του λέει, πού πάς; - Πάω στο γέροντά μου. - Πώς σε λένε; - Γεώργιο. - Πόσα χρόνια έχεις εδώ; Λέει «πέντε – έξι». - Και τι δουλειά κάνεις; Τι διακόνημα έχεις; - Φτιάχνουμε σφραγίδια. Με τον διάλογο, αδειάζει το καλάθι και το νερό φεύγει από κάτω ολόκληρο. Έπιασε την αργολογία, άφησε την ευχή. Πήγε στο γέροντά του με άδειο το καλάθι.

- Τι συμβαίνει παιδί μου; Γιατί μου φέρνεις το καλάθι άδειο;

- Γέροντα έτσι και έτσι.

- Αααα. Άφησες την ευχή παιδί μου. Και έπιασες διάλογο και διάλογο με αυτόν που φαινόταν σαν καλόγερος αλλά δεν ήταν καλόγερος, αλλά ήταν ο διάβολος. Εάν δεν του μιλούσες, το καλάθι θα ήταν γεμάτο νερό. Τώρα όμως που μίλησες και άφησες την ευχή, έφυγε το νερό. Βλέπεις λοιπόν, όταν έλεγες και όσο έλεγες την ευχή το καλάθι κρατούσε το νερό. Όταν τη σταμάτησες και άρχισες την αργολογία σου, έφυγε το νερό. Η προσευχή, το κομποσκοίνι με το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», η ελεημοσύνη, η πνευματική, διότι το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με» είναι πνευματική ελεημοσύνη, νικά το έλεος του Θεού. Καμιά αμαρτία δεν είναι μεγαλύτερη απ’ αυτό το έλεος του Θεού [δηλ. το έλεος του Θεού μπορεί να σβήσει κάθε δική μας αμαρτία]. Το έλεος του Θεού είναι μεγάλο. Ο Γέρων Ιωσήφ, ο όσιος, μας είχε πει ότι όχι μόνον με τη Θεία Λειτουργία, αλλά και με το κομποσχοίνι, με τη λεγομένη νοερά προσευχή, «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», βγάζεις ψυχές απ’ την Κόλαση και τις βάζεις στον Παράδεισο. Προσευχότανε ο γέροντας Ιωσήφ αρκετόν καιρό, και στο τέλος, όπως μας είπε, είδε όραμα που η ψυχή του είπε «Μεγάλη μου η μέρα σήμερα, πηγαίνω στο καινούργιο μου σπίτι, και αυτό το οφείλω σε σένα». Έτσι λοιπόν πληροφορήθηκε ότι σώθηκε η ψυχή.

«Να λέτε την “ευχή” απαλά, χωρίς πίεση, χωρίς σφιξιμο» (Γέρ. Πορφύριος)

Κανεὶς νὰ μὴ σᾶς βλέπει, κανεὶς νὰ μὴν καταλαβαίνει τὶς κινήσεις τῆς λατρείας σας πρὸς τὸ θεῖον. Ὅλ᾽ αὐτὰ κρυφά, μυστικά, σὰν τοὺς ἀσκητές. Θυμάστε ποὺ σᾶς ἔχω πεῖ γιὰ τ᾽ ἀηδονάκι; Μὲσα στὸ δάσος κελαϊδάει. Στὴν σιγή. Νὰ πεῖ πὼς κάποιος τ᾽ ἀκούει, πὼς κάποιος τὸ ἐπαινεῖ; Πόσο ὡραῖο κελάηδημα στὴν ἐρημιά! Ἔχετε δεῖ πῶς φουσκώνει ὁ λάρυγγάς του; Ἔτσι γίνεται καὶ μ᾽ αὐτὸν ποὺ ἐρωτεύεται τὸν Χριστό. Ἅμα ἀγαπάει, «φουσκώνει ὁ λάρυγγας, παθαίνει, μαλλιάζει ἡ γλώσσα». Πιάνει μιὰ σπηλιά, ἕνα λαγκάδι καὶ ζεῖ τὸν Θεὸ μυστικά, «στεναγμοῖς ἀλαλήτοις». Περιφρονῆστε τὰ πάθη, μὴν ἀσχολεῖσθε μὲ τὸν διάβολο. Στραφεῖτε στὸν Χριστό.Ἡ Θεία Χάρις μᾶς διδάσκει τὸ δικό μας χρέος. Γιὰ νὰ τὴν προσελκύσουμε, θέλει ἀγάπη, λαχτάρα. Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θέλει θεῖο ἔρωτα. Ἡ ἀγάπη ἀρκεῖ, γιὰ νὰ μᾶς φέρει σὲ κατάλληλη «φόρμα» γιὰ προσευχή. Μόνος Του θὰ ἔλθει ὁ Χριστὸς καὶ θὰ ἐγκύψει στὴν ψυχή μας, ἀρκεῖ νὰ βρεῖ ὁρισμένα πραγματάκια ποὺ νὰ Τὸν εὐχαριστοῦν: ἀγαθὴ προαίρεση, ταπείνωση καὶ ἀγάπη. Χωρὶς αὐτὰ δὲν μποροῦμε νὰ ποῦμε «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν με».

 Ὁ παραμικρὸς γογγυσμὸς κατὰ τοῦ πλησίον ἐπηρεάζει τὴν ψυχή σας καὶ δὲν μπορεῖτε νὰ προσευχηθεῖτε. Τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, ὅταν βρίσκει ἔτσι τὴν ψυχή, δὲν τολμάει νὰ πλησιάσει.Νὰ ζητᾶμε νὰ γίνει τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ εἶναι τὸ πιὸ συμφέρον, τὸ πιὸ ἀσφαλὲς γιὰ μᾶς καὶ γιὰ ὅσους προσευχόμαστε. Ὁ Χριστὸς θὰ μᾶς τὰ δώσει ὅλα πλούσια. Ὅταν ὑπάρχει ἔστω καὶ λίγος ἐγωισμός, δὲν γίνεται τίποτα. Ὅταν ὁ Θεὸς δὲν μᾶς δίδει κάτι ποὺ ἐπίμονα ζητᾶμε, ἔχει τὸν λόγο Του. Ἔχει κι ὁ Θεὸς τὰ «μυστικά» Του.

Ἂν δὲν κάνετε ὑπακοὴ (σὲ ἱερέα-πνευματικὸ) καὶ δὲν ἔχετε ταπείνωση, ἡ εὐχὴ (δηλ. τὸ Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν με) δὲν ἔρχεται καὶ ὑπάρχει καὶ φόβος πλάνης. Νὰ μὴν γίνεται ἡ εὐχὴ (τὸ Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν με) ἀγγαρεία. Ἡ πίεση μπορεῖ νὰ φέρει μία ἀντίδραση μέσα μας, νὰ κάνει κακό. Ἔχουν ἀρρωστήσει πολλοὶ μὲ τὴν εὐχή, γιατί τὴν ἔκαναν μὲ πίεση. Καὶ γίνεται, βέβαια, κι ὅταν τὸ κάνεις ἀγγαρεία, ἀλλὰ δὲν εἶναι ὑγιές.

Δὲν εἶναι ἀνάγκη νὰ συγκεντρωθεῖτε ἰδιαίτερα γιὰ νὰ πεῖτε τὴν εὐχή. Δὲν χρειάζεται καμιὰ προσπάθεια ὅταν ἔχεις θεῖο ἔρωτα. Ὅπου βρίσκεσθε, σὲ σκαμνί, σὲ καρέκλα, σὲ αὐτοκίνητο, παντοῦ, στὸν δρόμο, στὸ σχολεῖο, στὸ γραφεῖο, στὴ δουλειὰ μπορεῖτε νὰ λέτε τὴν εὐχή, τὸ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν με», ἁπαλά, χωρὶς πίεση, χωρὶς σφίξιμο.

Σημασία στὴν προσευχὴ ἔχει ὄχι ἡ χρονικὴ διάρκεια ἀλλὰ ἡ ἔνταση. Νὰ προσεύχεσθε ἔστω καὶ πέντε λεπτά, ἀλλὰ δοσμένα στὸν Θεὸ μὲ ἀγάπη καὶ λαχτάρα. Μπορεῖ ἕνας μία ὁλόκληρη νύχτα νὰ προσεύχεται κι αὐτὴ ἡ προσευχὴ τῶν πέντε λεπτῶν νὰ εἶναι ἀνώτερη. Μυστήριο εἶναι αὐτὸ βέβαια, ἀλλὰ ἔτσι εἶναι.

http://opougis.blogspot.com/2011/12/blog-post_1016.html

Η εικόνα του πνευματικού ανθρώπου

Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως
Πνευματικός άνθρωπος είναι αυτός που είναι τέλειος στην αρετή, που έχει υπερβεί τους νόμους της φύσης και δεν σκέφτεται τίποτα το γήινο. Πνευματικός άνθρωπος είναι αυτός που οδηγείται από το Άγιο Πνεύμα και δεν ζει πλέον ο ίδιος , με τις φυσικές του δηλαδή δυνάμεις, αλλά έχει μέσα του τον ζώντα Χριστό. Πνευματικός είναι αυτός ο οποίος έχει δεχτεί το λαμπρό φως του Αγίου Πνεύματος και από Αυτό φωτίζεται οι νους του.

Ο Παύλος προσφωνούσε πνευματικούς αυτούς οι οποίοι άφηναν να κατοικήσει μέσα τους το θείο Πνεύμα, τους στολισμένους με πνευματικά χαρίσματα. Αυτοί, με τη θεία βοήθεια, κατανοούσαν όχι μόνο όσα είναι φυσικά, αλλά με τον νου τους κατανόησαν και όσα ξεπερνούν τη φύση και τη λογική. Ο πνευματικός άνθρωπος , «ἀνακρίνει μὲν πάντα, αὐτὸς δὲ ὑπ᾿ οὐδενὸς ἀνακρίνεται.» (Α΄Κορ. Β΄15).
Ο πνευματικός άνθρωπος γνωρίζει τα πάντα, διότι ο νους του είναι νους Χριστού. Γνωρίζει για τα εδώ, ότι είναι πρόσκαιρα∙ για τα εκεί, ότι είναι μόνιμα και αθάνατα. Γνωρίζει ότι ο ίδιος θα τύχει μελλοντικά σωτηρίας και ότι οι άπιστοι αντίστοιχα πρόκειται να κολαστούν.

Ο πνευματικός άνθρωπος γνωρίζει την αλήθεια, γιατί έχοντας λάβει από το θειο Πνεύμα γνώση για να μπορεί να ωφελεί όσους συμβαίνει να είναι κοντά του, ωφελεί λοιπόν κάποιους με το παράδειγμά του, άλλους προτρέπει να του μοιάσουν και άλλους τους καθοδηγεί δυναμικά, εκπαιδεύοντας και διδάσκοντάς τους. Ο πνευματικός, πρώτον γνωρίζει ο ίδιος καλά τα πνευματικά, δεύτερον, τα πράττει με ακρίβεια και, τρίτον, μπορεί με θεϊκό τρόπο να αποκαλύπτει όσα κρύβονται μέσα στην αλήθεια. Ο πνευματικός άνθρωπος έχει παρρησία απέναντι στον Θεό και ό,τι ζητήσει απ’ Αυτόν το παίρνει. Ο πνευματικός άνθρωπος έχει γίνει καθ’ ομοίωση Θεού.
(Από το βιβλίο: «Το γνώθι σαυτόν ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ» ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ)

Πηγές: Η Άλλη Όψη – agiosdimitrioskouvaras.blogspot.gr